Lời cảnh báo rằng AI đang dần thoát khỏi tầm kiểm soát của con người khiến giới công nghệ và các nhà lập pháp không thể làm ngơ.

Trong một tuyên bố gây chú ý, cựu CEO Google Eric Schmidt cho rằng trí tuệ nhân tạo (AI) đang bước vào thời kỳ phát triển vượt bậc, đến mức sớm có thể tự học hỏi và cải thiện mà không cần đến sự chỉ dẫn của con người.

Phát biểu tại buổi hội thảo của tổ chức tư vấn chiến lược Special Competitive Studies Project (một dự án do chính ông thành lập), vị cựu CEO nhận định các hệ thống AI hiện hành đang bắt đầu vận hành độc lập, có thể tự học, tự cải tiến và thậm chí là lập kế hoạch một cách chủ động.

“Máy tính bây giờ đang biết cách tự hoàn thiện mình. Chúng học cách lên kế hoạch, và chẳng còn cần nghe theo chúng ta nữa”, ông nhấn mạnh. Schmidt gọi hiện tượng này là “tự cải tiến đệ quy”, quá trình mà tại đó AI tự hình thành giả thuyết, thử nghiệm thông qua các phòng thí nghiệm robot và tiếp tục hoàn thiện nghiên cứu mà không cần sự can thiệp nào từ con người.

Từng giữ vai trò đầu tàu tại Google từ năm 2001 đến 2011 và sau đó là Chủ tịch điều hành cho đến năm 2017, ông Schmidt đồng thời dự báo một cơn địa chấn sắp diễn ra trên thị trường lao động.

Theo ông, chỉ trong vòng một năm tới, AI có thể thay thế phần lớn - nếu không muốn nói là gần như toàn bộ - các lập trình viên hiện nay. Không những thế, AI còn đang tiến nhanh đến mức có thể vượt qua cả những chuyên gia xuất sắc nhất trong các lĩnh vực như toán học.

“Chúng tôi tin rằng AI đang bị đánh giá thấp, chứ không phải bị thổi phồng như nhiều người lầm tưởng”, Schmidt nói. Ông lấy ví dụ về các công cụ như ChatGPT, Claude, Gemini và Deepseek - dù không được huấn luyện chuyên biệt cho việc lập trình, nhưng lại đang được sử dụng phổ biến cho chính mục đích đó.

Khi đã có thể tự tinh chỉnh chính mình, AI sẽ bùng nổ với tốc độ đáng kinh ngạc, thậm chí vượt ra khỏi tầm kiểm soát của con người - Hình minh họa.

Không chỉ dừng lại ở công nghệ, Schmidt còn lên tiếng cảnh báo trước Ủy ban Năng lượng và Thương mại Hạ viện Mỹ về thách thức lớn trong lĩnh vực năng lượng. Ông nhấn mạnh, với tốc độ phát triển hiện tại, nhu cầu điện năng dành cho AI sẽ sớm vượt quá khả năng mà hệ thống lưới điện hiện nay có thể đáp ứng.

“Mọi người đang nghĩ đến việc xây dựng các trung tâm dữ liệu tiêu thụ tới 10 gigawatt. Trong khi đó, một nhà máy điện hạt nhân trung bình của Mỹ chỉ cung cấp được khoảng 1 gigawatt mà thôi”, ông ví dụ. 

Trước nguy cơ tụt hậu, ông kêu gọi chính phủ Mỹ cần nhanh chóng điều chỉnh chính sách năng lượng, đẩy mạnh đầu tư vào cả nguồn năng lượng tái tạo và không tái tạo để đảm bảo quốc gia không bị các cường quốc bỏ xa.

Ngoài ra, Schmidt cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc tăng cường giám sát đối với các mô hình AI, đặc biệt là các nền tảng mã nguồn mở - mà theo ông, nếu không được kiểm soát tốt, có thể trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh quốc gia.

Tuy nhiên, ông cũng khẳng định AI vẫn cần sự quản trị từ con người và dựa vào dữ liệu chất lượng cao mới có thể phát huy tối đa tiềm năng.

“Các nhà khoa học phải là người kiểm soát, còn AI chỉ nên là công cụ hỗ trợ - đó mới là trật tự đúng”, Schmidt kết luận.