Từ mục tiêu đánh bại Mỹ, vượt qua OpenAI, các start-up AI Trung Quốc chấp nhận thất bại, không thắng nổi DeepSeek, phải tìm lối đi mới.

Deepseek là "cú sốc" với các start-up AI Trung Quốc. Ảnh: Abc.

Vào dịp kỷ niệm hai năm thành lập, Baichuan - một trong "6 con hổ" của ngành AI Trung Quốc thay đổi định hướng. CEO Wang Xiaochuan nhấn mạnh phải giảm các hoạt động thừa, tập trung vào lĩnh vực y tế. Điều này tương phản hoàn toàn với tầm nhìn ban đầu, xây dựng mô hình nền tảng phiên bản Trung Quốc của OpenAI.

Tương tự, Zero One, một thành viên khác trong nhóm, do Kai-Fu Lee sáng lập, cũng tuyên bố chuyển hướng sang chiến lược "nhỏ mà tinh". Start-up từ bỏ tham vọng ban đầu, xây dựng nền tảng AI 2.0 và đẩy nhanh sự ra đời của AGI (Trí thông minh Phổ quát). Theo Xpin, xu hướng này phản ánh việc những chú hổ giờ đã "hoá mèo con".

Cú sốc DeepSeek

Thực tế, sự thay đổi này đã bắt đầu từ trước khi công chúng nhận ra. Theo chuyên gia công nghệ Wang Wenguang, tác giả cuốn Mô hình lớn biểu đồ tri thức, nhiều công ty Trung Quốc đã từ bỏ việc huấn luyện LLM vì chi phí quá cao.

Đến tháng 1, khi DeepSeek R1 ra mắt, hầu hết doanh nghiệp vừa và nhỏ nhận ra họ hoàn toàn không theo kịp. Biến động này khiến 6 con hổ đồng loạt chuyển hướng từ phát triển AGI sang các lĩnh vực khác nhau.

Baichuan và Zero One từ bỏ mô hình tiền huấn luyện, tập trung vào AI y tế. MiniMax thu hẹp mảng B2B, chuyển sang thị trường nước ngoài với các ứng dụng tạo video. Zhipu AI, Moonshot AI và Character AI vẫn hoạt động tích cực trong cộng đồng mã nguồn mở nhưng chưa có công cụ nào vượt qua DeepSeek R1.

Baichuan từng gọi vốn thành công hàng trăm triệu USD. Ảnh: TMTPost.

Hiện tại, "6 hổ con" tập trung vào thị trường B2B SaaS (Sofware as Service) - được coi là "ít sáng tạo nhất" trong lĩnh vực AI. Tuy nhiên, thị trường này cũng đầy thách thức. Wang Wenguang chỉ ra rằng nền tảng để phát triển mô hình ngôn ngữ lớn có rào cản kỹ thuật không cao.

"Tôi mất khoảng nửa năm để tự mình phát triển nền tảng như vậy. Tôi nghĩ sản phẩm này khó kiếm tiền nếu thông qua công ty, nhưng cá nhân vận hành vẫn có thể thu được nhỏ giọt.

Hiện có khoảng nghìn nền tảng tương tự trên thị trường và rất dễ sao chép. Tôi hợp tác với các doanh nghiệp B2B, cung cấp dịch vụ với giá chỉ 40.000-50.000 NDT - mức các công ty lớn không thể cạnh tranh được”, Wang nói.

Tương lai nào cho AI Trung Quốc

Giới chuyên gia đồng tình với nhận định của Kai-Fu Lee rằng trong tương lai, chỉ còn DeepSeek, Alibaba và ByteDance tiếp tục phát triển mô hình nền tảng ở Trung Quốc.

"Các công ty khởi nghiệp tiếp tục theo đuổi công nghệ LLM đều sẽ thất bại. Triển vọng nhất chắc chắn là DeepSeek, sau là Alibaba, ByteDance. Người đứng đầu dự kiến sẽ chiếm 50-80% thị phần, còn lại có thể chiếm 10%. Cốt lõi là ai làm ra AGI trước, công ty đó là người chiến thắng cuối cùng”, Jiang Shao, chuyên gia AI của một doanh nghiệp tài chính, nhận định.

DeepSeek, AIibaba và ByteDance là 3 công ty có cơ hội ở mảng AI nền tảng tại Trung Quốc. Ảnh: Japantimes.

DeepSeek đang dẫn đầu với lợi thế chủ nghĩa lý tưởng kỹ thuật, đội ngũ nhân tài và nguồn lực đáng kể. Wang Wenguang nhận xét rằng công ty có thể đạt vị trí số một toàn cầu nếu muốn thương mại hóa.

Theo Xpin, khi khó xác định người thắng cuộc, dữ liệu trở thành yếu tố quan trọng nhất. "Muốn tạo lợi thế cạnh tranh, yếu tố quyết định là bạn sở hữu dữ liệu gì, vì ai cũng có thể sử dụng mô hình”, Gao Peng, chuyên gia công nghệ của Alibaba, nhấn mạnh.

Dù phát triển mô hình nền tảng hay tập trung vào B2B, các công ty khởi nghiệp AI đều khó tạo ra kỳ tích. Nếu không có dữ liệu hoặc kinh nghiệm tích lũy nhiều năm, họ không thể tạo ra lợi thế cạnh tranh. Điều này khiến 6 "con hổ AI" Trung Quốc thu hẹp tham vọng, tìm cơ hội tồn tại trong thị trường AI biến động.